amaravati monastery education school

အျပစ္မဆိုသင့္ယူ႐ို ျပႆနာ G-20 အေလးေပး မကၠဆီကို G-20 အစည္းအေဝး ေရာက္ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ ေတြက ယူ႐ိုဇုန္ အေႂကြး ျပႆနာ ေျပလည္ ေရး လိုအပ္ တာ အားလုံး ေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔ ဥေရာပ ႏိုင္ငံ ေတြကို တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ဒီ ကိစၥ တိုးတက္မႈ မရွိတာကိုလဲ ေခါင္းေဆာင္ေတြက စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ၾက ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ တကမၻာလုံး စီးပြားေရး က်ေနတာကို ဥေရာပ သမဂၢ ကိုခ်ည္း အျပစ္ပုံခ် လို႔ မရဘဲ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ ေတြဟာ ဆုံးမ ၾသဝါဒ ခံဖို႔ မကၠဆီကို ထိ လာတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဟိုေဆး မန္ႏ်ဴယယ္ ဘာရက္ဆို က ဆိုပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ယူ႐ို ျပႆနာ တက္ေနတဲ့ ဂရိ က လက္ယာ အလယ္အလတ္ ဝါဒ ကိုင္စြဲ ထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီ သစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ကေတာ့ ၫြန္႔ေပါင္း အစိုးရသစ္ အျမန္ဆုံး ဖြဲ႕ဖို႔ လိုေနပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဂရိရဲ႕ ယူ႐ိုဇုန္ အနာဂတ္ အတြက္ ေသေရး ရွင္ေရး အေရးႀကီးတယ္ လို႔ ယူဆ တဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ သူ႕ပါတီ ပြတ္ကာ သီကာနဲ႔ ႏိုင္သြားပီး ေနာက္ တရက္မွာ အေဒါနစ္ ဆာမရပ္စ္က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္ ကို ႀကံ႕ႀကံ႕ခံပီး လိုက္နာ ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္၊ ဒါေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲ ေတာ့ မုခ် ရွိရမယ္လို႔ မစၥတာ ဆာမရပ္စ္က ကတိေပး ပါတယ္။ ဆီးရီးယား အေရး ကန္ ႐ုရွ ေဆြးေႏြး ႏွစ္ႏိုင္ငံလုံးက ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံေရး ေျဖရွင္းမႈ ရေစခ်င္ ဆီးရီးယား အပစ္အခတ္ ေတြ အဆုံးသတ္ဖို႔ လိုေနပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ႐ုရွ သမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္တို႔ ၂ ေယာက္လုံးက သေဘာတူ ညီခဲ့ၾက ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွ ႏွစ္ႏိုင္ငံလုံးက ဆီးရီးယားမွာ ႏိုင္ငံေရး အရ ေျဖရွင္းမႈ ရေစခ်င္ၾကတဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ သြားၾကမယ္လို႔ လဲ မစၥတာ အိုဘားမားက ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ မကၠဆီကို ဂ်ီ တြမ္တီး ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္ ေတြ႕ဆုံ ရာမွာ ဆီးရီးယား အေရး သေဘာထား ေတာ္ေတာ္ တူညီတာ ေတြ႕ရတယ္ လို႔ မစၥတာ ပူတင္က အိုဘားမားနဲ႔ အတူ ထိုင္ရင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ မစၥတာ ပူတင္ သမၼတ ရာထူး ျပန္ယူပီး ေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦး ပထမဆုံး အႀကိမ္ ေတြ႕ၾကတာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ႀကီးမားလြန္း ေနလား ျပည္ေထာင္စု နဲ႔ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အဆင့္ တာဝန္ ရွိသူ ေတြကို သမၼတ မိန္႔ခြန္း ေျပာခဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ၊ အစိုးရ ဝန္ႀကီးေတြကို အဂၤါ ေန႔က မိန္႔ခြန္း ေျပာခဲ့ ရာမွာ အဓိကအားျဖင့္ အပိုင္း ၄ပိုင္း ခြဲၿပီး ေျပာသြား ပါတယ္။ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈကို ၅ ႏွစ္ အတြင္း ၃ ဆ တိုးေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ ရည္မွန္း ထားရာမွာ ပ်မ္းမၽွ တဦးက် GDP စုစုေပါင္း ျပည္တြင္း ထုတ္ကုန္ကို အေျခခံ ႏွစ္ထက္ ၃ ဆ တိုးေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာပါတယ္။ တခါ ႏိုင္ငံပိုင္ အခန္းက႑ကို ေလၽွာ႔ၿပီး ပုဂၢလိကပိုင္ အခန္း က႑ကို ေျပာင္းလဲ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ ပုဂၢလိကပိုင္ ျပဳလုပ္ေရး (Privatization) ကို ေဆာင္႐ြက္ ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပုဂၢလိကပိုင္ ေျပာင္းလဲ ေဆာင္႐ြက္မယ့္ အခန္း က႑ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံပိုင္ အခ်ိဳးအစား မ်ားေနတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး၊ လၽွပ္စစ္၊ စြမ္းအင္၊ သစ္ေတာ၊ ပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊ ေငြေရးေၾကးေရး စတဲ့ က႑ေတြကို တခုခ်င္း ေလ့လာ သုံးသပ္ၿပီး ပုဂၢလိကပိုင္ အခ်ိဳးအစားကို ပိုင္ဆိုင္မႈ တခ်ိဳ႕ ကူးေျပာင္း ေပးသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တခါ ႏိုင္ငံ တကာ အေထာက္ အပံ့ အကူ အညီေတြကို ထိေရာက္စြာ ရယူ အသုံးျပဳၿပီး စီမံ ခန္႔ခြဲ အေကာင္ အထည္ေဖၚ ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္ လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း ေတြကိုေဆာင္႐ြက္ ရာမွာ ႀကဳံေတြ႕ရတဲ့ ေျမ အသုံးခ်မႈ၊ ေျမ ကစားမႈ စတဲ့ ေျမယာ ျပႆနာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျမယာစနစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ၿပီလို႔ လည္း ဦးသိန္းစိန္က ေထာက္ျပ ပါတယ္။ လၽွပ္စစ္က႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး လၽွပ္စစ္ ဓါတ္အား ျဖည့္ဆည္း ေပးမယ့္ လတ္တေလာ အစီအစဥ္ေတြကို အျမန္ စီမံ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ေရတို ေရရွည္ စီမံကိန္းေတြ အတြက္ မူဝါဒေတြ ခ်မွတ္ ေရးဆြဲ ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့ ဓန စီးပြားေရး မဂၢဇင္းနဲ႔ အိုးပင္း နယူးစ္ ဂ်ာနယ္ တို႔ရဲ႕ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးသီဟေစာ ကေတာ့ သမၼတ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ပါသလို ပ်မ္းမၽွ တဦးခ်င္း ဝင္ေငြ ၃ဆ တိုးေအာင္ လုပ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ႏိုင္ငံကို လာေရာက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အားလုံးကို ထည့္တြက္ လိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရး အေျခအေနတိုးတက္ By ကိုသားညြန္႔ဦး မေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္ေနက် လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာ အစီရင္ခံထဲ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ အခုလို အစိုးရရဲ႕ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး တိုးတက္လာမႈကို လက္ခံေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ လူကုန္ကူးမႈကိစၥရပ္အခ်ိဳ႕မွာ ေဒသအာဏာပိုင္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ ရိွေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦး ဆက္ၿပီး တင္ဆက္ေပးမွာပါ။ မႏွစ္ကအထိေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ Tier 3 ေခၚတဲ့ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈ အားအနည္းဆံုးႏိုင္ငံ နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲမွာ ထည့္သြင္းခံထား ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ သိသာတဲ့ အားထုတ္မႈေတြ လုပ္လာခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ဒီႏွစ္ အစီရင္ခံစာထဲ Tier 2 WL ေစာင့္ၾကည့္ အဆင့္ႏွစ္မွာ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ခံရတာေၾကာင့္ အရင္ နာမည္ပ်က္စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ခံလိုက္ရပါၿပီ။ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ႏိုင္ငံအလိုက္ P သံုးလံုးဆိုတဲ့ Prosecution အေရးယူမႈ၊ Protection အကာအ ကြယ္ေပးမႈ၊ Prevention ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈ အေျခအေနသံုးရပ္ကို တခ်က္ျခင္း ေလ့လာဆန္းစစ္ထား ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္းမွာ လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ အစိုးရဘက္က လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တာေတြရိွတယ္လို႔ အစီရင္ခံမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလမွာ အစိုးရဘက္က လူကုန္ကူးခံရမႈေတြကို တိုင္ၾကားႏိုင္တဲ့ စနစ္တရပ္ ထားခဲ့ တာေၾကာင့္ လူကုန္ကူးခံရသူ ၅၇ ဦးကို ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရေတာ့ လူကုန္ကူးခံရသူ ၂၂၉ ဦးကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ကိုးကားေဖာ္ျပပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈ အစီအမံေတြကို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံမွာ ခ်ီးက်ဴးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တဘက္္မွာ လူကုန္မႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းအသံုးျပဳတာနဲ႔ အတင္း အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစတာမ်ိဳးကို စစ္ဘက္တာ၀န္ရိွသူေတြေရာ လက္နက္ကိုင္သူပုန္ အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကပါ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတုန္းပဲလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အရင္ကထက္ တတ္တတ္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္လာတာမွန္ေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ ဒီိကိစၥမွာ တာ၀န္ရိွ အာဏာပိုင္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာေၾကာင့္ စိန္ေခၚ အကဲစမ္းခ်က္ေတြေတာ့ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာ ပါတယ္။ AHRC အာရွ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ျမန္မာေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦးကေတာ့ ျပည္ပမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္မႈအားနည္းေနတုန္းပဲလို႔ ျမင္ပါတယ္။ “တိုင္းတပါးကိုေရာက္သြားတဲ့ လူကုန္ကူးျခင္းခံရတဲ့သူေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရကေနၿပီး လိုက္လံကယ္တင္ႏိုင္ျခင္းေတာ့ မရွိေသးဘူးဗ်။ ရွိတဲ့ဥစၥာေတြကလည္း အလြန္ နည္းပါး ပါေသးတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းအတြင္းက ျဖစ္ပြားသြားတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက စက္႐ံုအလုပ္သမားေတြကို ကယ္ဆယ္တဲ့ ကိစၥတခု၊ ဒါကေတာ့ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ တခု ရွိတာေပါ့ေလ။ အရင္ကဆိုလို႔ရွိရင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းခံရတဲ့သူေတြကို ျပန္ပို႔တဲ့အခါက်လို႔ရွိရင္ ျပန္လည္ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေရးတို႔၊ လက္မႈ၊ အိမ္တြင္းမႈပညာ သင္ၾကားေရးတို႔ စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရက တာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ နည္းတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ကုလသမဂၢ ဖဲြ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္ေအာက္ကေနၿပီး ျပည္တြင္းမွာ တခ်ဳိ႕ရွိေန တဲ့ NGO ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕အစီအစဥ္ေလးေတြ လုပ္ႏိုင္တာေတြကို ေတြ႔လာရတယ္။ ဥပေဒပိုင္း အရ ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ရတနာေမတၱာေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံအဖဲြ႔အစည္း UNICEF နဲ႔ တဲြၿပီးေတာ့ ပူးေပါင္းတည္ေထာင္ထားတဲ့ အဖဲြ႔ေတြကို ထူေထာင္ခြင့္ ျပဳလာတယ္။ ဒီအဖဲြ႔ေတြ က အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ကို အခေၾကးေငြမယူဘဲ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးအထိ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ တိုးတက္တဲ့အလားအလာေတြလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။” - အစိုးရပိုင္းအေနနဲ႔ေပါ့- လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အခု အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ သက္ဆုိင္လို႔ - ေနာက္တခုက အဲဒီအတြက္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မယ့္ နည္းဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္တာမ်ဳိးေရာ ရွိပါသလား။ “လူကုန္ကူးမႈ တားျမစ္ေရး ဥပေဒရယ္လို႔ေတာ့ ျပဌာန္းထားတာေတာ့ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ဒီ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ကိုက က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ေနတာ ျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဥပေဒကို အသက္ဝင္ေအာင္လုပ္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ခဲယဥ္းတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လေလာက္က ျပည္ၿမိဳ႕က ေကာင္ေလးေတြကို ေခၚသြားတယ္၊ ေခၚသြားၿပီးေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ မိုင္းတြင္းေတြမွာ အဓမၼခိုင္းေစဖုိ႔အတြက္ ေခၚတဲ့ကိစၥေတြမွာ ႀကံ့ဖံြ႔ပါတီက ကုမၸဏီေတြက ပါဝင္ ပတ္သက္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ကုမၸဏီတခ်ဳိ႕က ပါဝင္ေနတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ လုိက္လံကူညီေပးေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္တဲ့ သူေတြကိုေတာင္မွ အေႏွာင့္အယွက္ေပးျခင္းခံရတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားသိရတယ္။” ကေလးငယ္ေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြအပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ တ႐ုတ္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ၊ အိႏၵိယ၊ ေတာင္ကိုရီယား စတဲ့ႏိုင္ငံေတြကို စီးပြားေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ထြက္ခြာေနၾကရာမွာ လူကုန္ကူး ခံရတာေတြေၾကာင့္ လိင္လုပ္ငန္းေတြ အတင္းအဓမၼ မတရားခိုင္းေစခံရတာေတြ ႀကံဳေနၾကရတာပါ။ ဒီလိုမ်ိဳး အလားတူအေျခအေနမ်ိဳးေတြ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္းမွာေတာင္ ႀကံဳေနရတယ္လို႔ ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာ ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရး ဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ႏို္င္ငံတကာလက္ခံတဲ့ စံႏႈန္းစံထားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ မႈ ျပည့္မီခ်က္ေတာ့ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အရင္လိုမဟုတ္ဘဲ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေတာ့ ရိွလာၿပီလို႔ ဆိုထားတာပါ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းအသံုးျပဳမႈနဲ႔ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳထား ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီအတြက္ ILO ႏိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖဲြ႔အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရိွလာတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္သစ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေၾကညာ By ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြကို ၃ ဆတိုးေအာင္ လုပ္သြားခ်င္တယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ေျပာ လိုက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုိးတက္ေရး အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔စပ္လ်ဥ္းၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္ကေန တႏုိင္ငံလံုးကို ႐ုပ္ျမင္ သံၾကားကေနတဆင့္ တိုက္႐ိုက္ေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အဲဒီလို ေျပာသြားတာပါ။ မိန္႔ခြန္းတခုလံုးဟာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ကိစၥကို အဓိက အာ႐ံုစိုက္ေျပာဆိုသြားေပမဲ့ ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အေရးတႀကီး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ ကိစၥရပ္တခ်ဳိ႕ကို ထည့္မေျပာခဲ့ဘူးဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိ ဘန္ေကာက္ကေန ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာစၿပီးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဒုတိယအဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ နဲ႔ ျပည္သူတို႔ရဲ႕ အက်ဳိး စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို အထူးအေလးထား ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာသြားပါတယ္။ လာမယ့္ ၅ ႏွစ္ အတြင္း လူတဦးစီရဲ႕ ပွ်မ္းမွ် ျပည္တြင္း အသားတင္ ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး (per capita GDP) ကို အေျခခံႏွစ္ထက္ ၁.၇ ဆ တိုးတက္ေစဖို႔ ရည္မွန္းထားေပမဲ့ အဲဒီထက္ပိုရေအာင္ႀကိဳးစားသြားဖို႔ ရည္မွန္းထားတယ္လို႔ သမၼတက ေျပာသြားတာပါ။ “တြက္ခ်က္ရရွိထားတဲ့ GDP တိုးတက္မႈႏႈန္းအရ ၂၀၁၅ -၂၀၁၆ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျဖစ္ေပၚ လာမယ့္ ျပည္သူေတြ ရဲ႕ တဦးခ်င္း ပ်မ္းမွ် GDP ဟာ အေျခခံႏွစ္ထက္ ၁.၇ ဆ ရရွိဖို႔ တြက္ခ်က္ ခန္႔မွန္းထားေသာ္လည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ ပ်မ္းမွ် တဦးခ်င္း GDP ကို အေျခခံႏွစ္ထက္ ၃ဆ တိုးတက္ေအာင္ ၾကိဳးစားသြားဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရး လိုအပ္ ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ေအာင္ အမွန္တကယ္ ၀င္ေငြတိုးေအာင္ ၾကိဳးစားေပး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။” ဒါဟာ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ ၀င္ေငြကို ၅ ႏွစ္အတြင္း ၃ ဆတိုးတက္ေအာင္ လုပ္သြားမယ္လို႔ ေျပာတာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ထူးျခားခ်က္တခု အျဖစ္ျမင္သူကေတာ့ ဗဟုဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔က သုေတသနမႉး ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ပါ။ “အထူးသျဖင့္ေတာ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္တယ္ဆိုေတာ့ တကယ့္ တကယ္ ေအာက္ေျခ လူထုက ၀င္ေငြမ်ားလာမွ အက်ိဳးစီးပြားခံစားရမယ့္ ကိစၥ အေနအထားမ်ိဳးေပါ့။ အဲေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ကလည္း ဒါ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ ၀င္ေငြကို ၃ဆအထိတိုးေအာင္ ရည္မွန္းခ်က္ ထားတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ အရင္ကလည္း ဒါမ်ိဳးေျပာတာ မၾကားဖူးဘူး။ ေနာက္တခု ကလည္း ကဲ.. ဒီလုိျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ ဘာေတြ လုပ္မလဲဆိုတာမ်ိဳး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္” သမၼတရဲ႕မိန္႔ခြန္းပထမပိုင္းမွာ ႏုိင္ငံေတာ့ အရ-အသံုး ေငြစာရင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာသြားတဲ့ထဲ ၂၀၁၁- ၂၀၁၂ မွာ လိုေငြ က်ပ္ ဘီလီယံ ၂,၁၅၉.၅၃၄၊ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ မွာ လိုေငြ က်ပ္ဘီလီယံ ၁,၉၅၃.၇၁၂ ရွိေန တာကို ထည့္ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံျခား အကူအညီအေထာက္အပံ့ကိစၥ၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တိုးတက္ေရး၊ ေျမယာျပႆနာ၊ လွ်ပ္စစ္က႑ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး စသည္အားျဖင့္ အက်ယ္ တ၀င့္ ေျပာသြားပါတယ္။ သမၼတရဲ႕မိန္႔ခြန္းတခုလံုးကိုၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာ စီးပြားေရးက႑ကို အထူး အာ႐ံု စိုက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ သြားဖုိ႔ အေလးထားေျပာသြားတယ္လို႔ မိန္႔ခြန္းကို ကိုယ္တိုင္တက္ၿပီး နားေထာင္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သည္မ်ားနဲ႔ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာမ်ဳိးသက္က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ “သမၼတၾကီးက လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အာရံုစိုက္ျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲဖို႔ အေလးထား ေျပာၾကားသြားတာပါ.. တခုလံုးျခံဳလိုက္ရင္ေပါ့။ စီမံကိန္းေတြ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈေတြကို ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲစရာ ေလးေတြကို အထူးေျပာင္းလဲဖို႔၊ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းေဒသ ဆိုင္ရာ အကုန္လံုး က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးအဖြဲ႔ေတြ အကုန္လံုး ကိုေရာ ေခၚျပီး မွာၾကားတာျဖစ္ပါတယ္။ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ သမၼတၾကီး ကေတာ့ ဒါ ေတာ္ေတာ္ေလး ကို နိုင္ငံအေပၚမွာ ေတာ္ေတာ္ အေလး ထားျပီးေတာ့ ေကာင္းေစခ်င္တာေတြကို ပိုျပီးေတာ့ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ေႏွာင့္ေႏွးေန တာေတြ ၾကန္႔ၾကာေန တာေတြကို အျမန္ ေမာင္းႏွင္အား တင္ေပး တာေပါ့ေနာ္။ ဒီလို က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။” သမၼတဟာ ေျမယာျပႆနာ ေျဖရွင္းေရးကိစၥနဲ႔ လွ်ပ္စစ္က႑ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိစၥတို႔ကို အေတာ္ေလး အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာဆို သြားသလို အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အနိမ့္ဆံုးအခေၾကးေငြ ဥပေဒတရပ္ ကိုလည္း ေရးဆြဲ သြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးကိစၥ၊ အေျခခံလစာကိစၥေတြေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ေတြအတြင္း ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲေတြ၊ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုပြဲေတြျဖစ္ခဲ့တာကို အသိ အမွတ္ျပဳ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ျပည္သူ႔ဆႏၵေဖာ္ထုတ္တယ္ဆိုၿပီး လမ္းမေပၚ လူအုပ္နဲ႔ ထြက္၊ အစုအေ၀းနဲ႔ ေသြးထိုးမႈပါလာတဲ့အခါ လူအမ်ားရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္လံုျခံဳမႈ ထိခိုက္တဲ့ အထိ ျဖစ္သြားတတ္တာေတြကို သတင္းမီဒီယာေတြအပါအ၀င္ အားလံုးက ကာကြယ္သြားဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သမၼတရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ တျခားအေရးတႀကီးလုပ္သင့္တဲ့ကိစၥရပ္တခ်ဳိ႕ မပါ၀င္ခဲ့ဘူးလို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေထာက္ျပပါတယ္။ “ပညာေရးက႑ကလည္း ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ ခၽြတ္ျခံဳက်ေနတာ ဘယ္လိုေျပာင္းမလဲ ဆိုတာမ်ိဳးကေတာ့ အေရးၾကီး တယ္ထင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ က႑ေပါ့၊ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ က်ေနာ္ မေတြ႔ဘူး။ Good Governance ေခၚတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစိုးရစနစ္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ.. Clean Government စသျဖင့္ ေျပာတာေတာ့ ေတြ႔ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ဘယ္လိုတိုက္ဖ်က္မလဲ ဆိုတာမ်ိဳးကို တိတိက်က် ေျပာတာမေတြ႔ဘူး ခင္ဗ်” ျပည္သူတဦးခ်င္းရဲ႕ စား၀တ္ေနေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးရမယ့္တာ၀န္ဟာ အစိုးရ တစ္ဖြဲ႔လံုး အေပၚမွာ တာ၀န္ရွိ တယ္ဆိုတာကို သမၼတက သတိေပးေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေအာက္ေျခအထိ ဆင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကို ၫႊန္ၾကားခဲ့ပါ တယ္။ မိန္႔ခြန္းကို ေနျပည္ေတာ္၊ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႔အစည္း၀င္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ တိုင္း ေဒသ ႀကီး/ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း/ေဒသ ဥကၠ႒ေတြ၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးေတြ၊ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြက တာ၀န္ ရွိသူေတြ တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့ၿပီး တႏုိင္ငံလံုးကို ႐ုပ္ျမင္ သံၾကား ကေန တိုက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင့္ ခဲ့ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အခက္အခဲ By စုျမတ္မြန္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ မၾကာခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ ဓမၼာရံုေတြမွာ ခုိလႈံေနၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေနရာထိုင္ခင္း၊ အဝတ္အစားနဲ႔ အစားအေသာက္ေတြ အဓိက လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္၊ အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္ေနတယ္ဆိုေပမဲ့လဲ ေဘးကင္း လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနလို႔ ေဒသခံေတြက မထင္ၾကေသးပါဘူး၊ ခုလိုအေျခအေနေတြကို စံုစမ္းထားတဲ့ မစုျမတ္မြန္ က ဆက္ေျပာျပပါရွင္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕တခုထဲမွာတင္ ဘုန္ႀကီးေက်ာင္းနဲ႔ ဓမၼာရံုေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ေလာက္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ ခိုလႈံေန ၾကရပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္အထိ သက္ဆိုင္ရာက တရားဝင္ ဒုကၡသည္စခန္း ဖြင့္ေပးထားတာမ်ဳိး မရွိေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ခုလိုမ်ိဳး ဘုန္ႀကီးေက်ာင္းေတြ ဓမၼာရံုေတြမွာ ေနေနၾကရတဲ့ဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္လို အကူအညီေတြ အဓိက လိုအပ္ေနသလဲ သိရေအာင္ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ ဝံလက္အဖြဲ႔က ဦးသိန္းထြန္းေအးကို ေမးၾကည့္ပါတယ္၊ “အခု လက္ရွိလိုေနတာေတာ့ အစားအေသာက္ပဲ အစ္မ။ အစားအေသာက္ရယ္၊ အမိုးအကာရယ္၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ ေနေတာ့ အဓိက အခင္း မရွိဘူး။ အခု မိုးကလည္း တအား ရြာေတာ့ေလ ကေလးမွာ အ၀တ္အစား မရွိတာရယ္.. ျခင္ေထာင္ မရွိတာရယ္.. အခင္း ဖ်ာေပါ့၊ အဲဒါ မရွိတာရယ္.. ေစာင္ မရွိတာ ရယ္.. မီးေဘးဒုကၡသည္ေတြ မ်ားေတာ့ေလ။ ေနာက္ ကိုယ္လြတ္ရုန္း ေျပးလာရတဲ့လူေတြမွာလည္း အ၀တ္ အစားဆိုလို႔ ဘာမွမပါဘူး။ အဲဒါေတြက အစားအေသာက္နဲ႔ ေနစရာ ထိုင္စရာေတြ အမ်ားၾကီး လိုေနတယ္။ ေလာေလာဆည္ အစိုးရဆီကေတာ့ ဘာအကူအညီမွ မေပးေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသက အဖြဲ႔အစည္းေတြကပဲ အကူအညီေပးေနၾကတာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳးစားျပီးေတာ့ ဆန္ေပးတယ္၊ ခု ရန္ကုန္ သား NGO ေတြ လာျပီးေတာ့လည္း အေထာက္အပံ့ေပးတာေတြ ရွိတယ္ေလ။ ေနာက္ ေဒသခံေတြကပဲ ရပ္ကြက္ က ထမင္းထုပ္ေတြေ၀ ေပးတယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဆန္ ကို ခ်က္ေကၽြးတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ အဲလိုေတြ လုပ္ေပးေနပါတယ္” အခုစစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ရွိေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက စစ္ေတြၿမိဳ႕အနီးတဝိုက္ကပါပဲလား၊ တျခားၿမိဳ႕ေတြဘက္က ဒုကၡသည္ ေတြေရာ ဘယ္လိုေနထိုင္ၾကရပါလဲ၊ “ဟုတ္ကဲ့၊ စစ္ေတြမွာ ရွိေနတဲ့ သူေတြက စစ္ေတြျမိဳ႕ ဧရိယာတ၀ိုက္ ၊ စစ္ေတြ ျမိဳ႕ျပင္က ရပ္ကြက္ေတြေပါ့၊ ရြာေတြေပါ့၊ စစ္ေတြျမိဳ႔နယ္ထဲက ရြာေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ပုဏၰားကၽြန္းနဲ႔ နီးတဲ့ ရြာေတြက ဆိုရင္ ပုဏၰားကၽြန္းမွာ ေရာက္ေနတာေပါ့၊ ဒီကေန႔ဆိုရင္ မနက္အေစာၾကီးကပဲ က်ေနာ္တို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္သူ တို႔ နဲ႔ ပုဏၰားကၽြန္းကို သြားျပီး ေလ့လာခဲ့ေသးတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ လူ ၃၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနတယ္။” ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္ေနတယ္ဆိုေပမဲ့ လံုၿခံဳ ေအးခ်မ္းမႈ မရွိေသးဘူး လို႔ ေဒသခံေတြ ခံစား ေနၾကရတဲ့အတြက္ ေဘးကင္းရာမွာ ခိုလႈံေနၾကသူေတြဟာ ေနရပ္ကို မျပန္ရဲၾကေသး ဘူးလို႔ ဝံလက္ ပရဟိတ အဖဲြ႔က ဦးသိန္းထြန္းေအးက ေျပာျပပါတယ္၊ သက္ဆိုင္ရာက ေပးထားတဲ့ လံုၿခံဳေရး ကိုလည္း လံုေလာက္တယ္လို႔ မထင္ၾကပါဘူးတဲ့။ “လံုျခံဳေရး မေကာင္းေသးဘူးပဲ ေျပာရမွာေပါ့၊ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေယာက်္ားေတြက သူတို႔ ရြာကို ကာကြယ္ျပီးေတာ့ က်န္ခဲ့တယ္။ အမ်ိဳးသမီး နဲ႔ ကေလးေတြကိုက်ေတာ့ ျမိဳ႕ေပၚကို ပို႔ထားတာေတြ ရွိတာေပါ့။ သူတို႔ လံုျခံဳမႈမရွိဘူးလို႔ ခံစား ေနရတဲ့ အခါေတာ့ သူတို႔ မျပန္ႏိုင္ၾကေသးဘူး။ နယ္ေတြမွာက သိပ္လံုျခံဳမႈ မရွိေသးဘူးေလ။ တပ္ကေတာ့ လံုျခံဳမႈ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မေပးနိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ေလ လူေတြက အိမ္မျပန္ရဲဘူး ျဖစ္ေနၾကတယ္” ေျပာခ်င္တာက လံုၿခံဳေရးကို စိတ္မခ်ေသးဘူးဆိုတဲ့သေဘာပါလား၊ “လံုး၀ စိတ္မခ်ရေသးပါဘူး၊ လံုး၀ စိတ္မခ်ရေသးဘူး၊ ဒီမွာ စစ္ေတြမွာ Curfew ထုတ္ထားေပမဲ့ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ေျပာရ ရင္ အစိုးရက က်ေနာ္တို႔ကို လံုျခံဳမႈအျပည့္ မေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ခံစားရတယ္။ စစ္ေတြရဲ႕ အျပင္မွာဆိုရင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ပဲ ကာကြယ္ေနရတယ္။ ျမိဳ႕ေပၚမွာကေတာ့ စစ္တပ္တို႔ ရဲတို႔ အျပည့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ညဆိုရင္ေတာ့ တခါတေလ ကုလား တက္္တာေတြ ကုလား မီးရိႈ႕ တာေတြ ျပႆနာေတြ ေကာလဟလ ေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္ေနေတာ့ လူေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး စိုးရိမ္ေနရတယ္၊ ျပီးေတာ့ ျမိဳ႕ုျပင္ ရပ္ကြက္ေတြမွာက်ေတာ့ လံုျခံဳေရးက အလံုအေလာက္ မရွိဘူး။ ရြာသားေတြပဲ ခုခံကာကြယ္ေနရတယ္” ဒီေန႔ မနက္ပိုင္းကလည္း ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ကူေတာင္ရြာဘက္မွာ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ ထိခိုက္ေသဆံုးမႈ ရွိ တယ္လို႔လည္း သတင္းေတြ ရရွိပါတယ္၊ အခုေတာ့ အဲဒီ ဘက္ကုိ စစ္တပ္က သြားေရာက္ၿပီး လံုၿခံဳေရးယူထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္၊ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း အဆိုး ဆံုးျဖစ္ပြားတဲ့ အၾကမ္းဖက္ အဓိကရုဏ္းေတြေၾကာင့္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ထဲမွာ ေသဆံုးသူေပါင္း ၅၀ ထက္ မနည္း ရွိခဲ့ၿပီး ဒုကၡေရာက္ေနသူေပါင္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိေနပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ အေျခခ်ေနသူေတြထဲ အာရွတုိက္သား အမ်ားစုျဖစ္လာ By VOA အေမရိကန္ႏုိင္ငံကို ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္ဖို႔ ေရာက္လာၾကသူေတြထဲမွာ စပိန္ဘာသာစကားေျပာဆိုတဲ့ Hispanics ေတြ ထက္ အာရွတိုက္သားေတြ တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပိုမ်ားလာေနတယ္လို႔ အဂၤါေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ လုိက္တဲ့ သုေတသန စစ္တမ္း မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အာရွတိုက္သား အေမရိကန္ဦးေရဟာ အလွ်င္အျမန္ တိုးေနသလို သူတို႔ဟာ ၀င္ေငြ ေရာ ပညာေရး မွာပါ အျမင့္ဆံုး အဆင့္မွာ ရွိေနတယ္ လို႔ Pew သုေတသန ဌာန ရဲ့ စစ္တမ္းက ဆိုပါတယ္။ အာရွႏြယ္ဖြား အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ဦးေရတိုးလာျခင္း ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ နဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ပါ ေလ့လာခ်က္ ေတြကို ၾကည့္ရင္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ သူတို႔ဟာ သူတို႔ႏုိင္ငံထက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ဦးတည္လုပ္ေဆာင္ေနမႈ ကိုေရာ သူတို႔ ေနထိုင္ရတဲ့ လူေနမႈဘ၀ နဲ႔ ေငြေၾကးဆို္င္ရာေတြမွာပါ ေက်နပ္မႈ ရွိတာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ စာရင္းအရ အာရွႏြယ္ဖြား ၁၈သန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ဒါဟာ အေမရိကန္ လူဦးေရ စုစုေပါင္းရဲ့ ၅.၈ % ရွိေန တာပါ။ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္တုန္းကေတာ့ ၁% ေလာက္ပဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို လာေရာက္ၾကတဲ့ အာရွႏြယ္ဖြား ေတြဟာ အေရွ႕ဖ်ားေဒသႏုိင္ငံေတြ ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အိႏၵိယ တိုက္ဘက္ကေန လာေရာက္ၾကသူ မ်ားပါတယ္။ အေမရိကန္-႐ုရွားတင္းမာမႈ ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မည္ By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန) မကၠဆီကိုႏိုင္ငံက ပစိဖိတ္ကမ္းေျခရဲ႕အပန္းေျဖ ေလာ့စ္ ေခးဗို႔စ္ (Los Cabos) ၿမိဳ႕မွာ မေန႔က စတင္ က်င္း ပတဲ့ G 20 စက္မႈထြန္းကားၿပီး ႏိုင္ငံ (၂၀) ရဲ႕ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းမွာ အိမ္ရွင္မကၠဆီကိုရဲ႕သမၼတ ဖိလစ္ ကယ္လ္ဒါရြန္ (Felipe Calderon) က ၿပီးခဲ့တဲ့ဧၿပီလအတြင္း ဥေရာပက ယူ႐ိုေငြေၾကးသံုးစဲြတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ က ေႂကြးၿမီျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖဲြ႔ (IMF) ရဲ႕ အစီအစဥ္သစ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလ်ံ (၄၃၀) ထည့္၀င္ၾကဖို႔ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ႏိႈးေဆာ္ လိုက္ပါတယ္။ ဒီ G 20M အစည္းအေ၀းရဲ႕ ျပင္ပအစီအစဥ္အျဖစ္ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွသမၼတႏွစ္ဦးတို႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ဆီးရီးယားအေရး၊ အီရန္ႏ်ဴကလီးယားအေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥေတြအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအေရး မ်ားစြာ ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ႐ုရွနဲ႔ျဖစ္ေနရတဲ့ တင္းမာမႈေတြဟာ ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းျခင္းျဖင့္ ေျပ လည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ သမၼတ ဘရက္(ခ္) အိုဘားမားက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဆီးရီယားမွာ အၾကမ္းဘက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရပ္ဆိုင္းသြားေရး နည္းလမ္းရွာၾကဖို႔ သူနဲ႔႐ုရွ သမၼတ ဗလာဒီမီယာ ပူတင္တို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္လို႔ မစၥတာအိုဘားမားက ဆိုပါတယ္။ ဆီးရီးယားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူနဲ႔ သမၼတအိုဘားမားတို႔ၾကားမွာ တူညီတဲ့ ဘံု ႐ႈျမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ားစြာကို ေတြ႔ရိွခဲ့ရတယ္လို႔ သမၼတပူတင္ ကလည္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဆီးရီးယားကို (၁၁) ႏွစ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ သမၼတ ဘာရွာ အယ္လ္ အာဆဒ္ရဲ႕အစိုးရက အတိုက္အခံေတြ အေပၚ အၾကမ္းဘက္ႏိွမ္နင္းၿဖိဳခြင္းေနတဲ့အတြက္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အာရပ္အဖဲြ႔ခ်ဳပ္တို႔က ကုလသမဂၢလံု ၿခံဳေရးေကာင္စီက ဆီးရီးယားအေပၚ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ေစလိုၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဆီးရီးယားရဲ႕ ကာလရွည္ၾကာ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ ႐ုရွက ဒီလိုဒဏ္ခတ္ေရးကို လက္မခံဘဲ ဆီးရီးယားကို အကာအကြယ္ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔က သမၼတအိုဘားမားဟာ ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အယ္န္ဂလာမာကယ္လ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီးေတာ့ ယူ႐ိုေငြေၾကးသံုးစဲြတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ေႂကြးၿမီ ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းေရးကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။